2025_GR_00301 - Financiële dienst - Gemeentelijk retributiereglement op werken aan nutsvoorzieningen op gemeentelijk openbaar domein - Goedkeuring

Het huidige retributiereglement op basis waarvan de gemeente een retributie kan aanrekenen aan de distributienetbeheerder voor de hinder op het gebruik van het gemeentelijk openbaar domein naar aanleiding van werken aan de nutsvoorzieningen, vervalt in principe op 31 december 2025.

De Vlaamse Nutsregulator (VNR, de vroegere VREG) wijzigde op 21 juni 2024 de tariefmethodologie voor de periode 2025–2028. Als gevolg hiervan worden de retributiebedragen voor de periode 2026 tot 2028 gereduceerd.

Wat zijn die retributiebedragen?

In de statuten van alle distributienetbeheerders is opgenomen dat de hinder die verband houdt met de activiteiten van de distributienetbeheerders op het gemeentelijk openbaar domein, onder de vorm van een door de gemeenten goedgekeurd retributiereglement wordt aangerekend.

Concreet voorzien de statuten dat de deelnemers zich ertoe verbinden om ten aanzien van de opdrachthoudende vereniging geen enkele rechtstreekse of onrechtstreekse belasting of enig recht te heffen om op het even welke installatie voor zover die dient voor de verwezenlijking van het voorwerp van de opdrachthoudende vereniging.

De deelnemers kunnen wel een belastingsrecht of retributie heffen voor het gebruik van de wegenis, op voorwaarde dat er hiervoor een algemeen kader is gecreëerd door de raad van bestuur én dat deze retributie kan worden opgenomen in het distributienettarief.

Wat verandert er precies en waarom?

In de vorige reguleringsperiode beschouwde de VNR deze retributie als een exogene kost. Voor de reguleringsperiode 2025-2028 verandert de VNR dat naar een endogene kost. Dat heeft tot gevolg dat de bedragen van de retributie voortaan bepaald worden door de plafonnering van de inkomsten uit de distributienettarieven.

De VNR wil op die manier de distributienetbeheerders stimuleren om de kosten die ze kunnen beïnvloeden kostenefficiënt in te vullen en dus te vermijden dat zij deze kosten anders gaan behandelen en het risico op een mogelijk onevenwicht in belangen zo veel mogelijk te beheersen.

Wat zijn endogene en exogene kosten?

De VNR onderscheidt volgende drie types van kosten bij de distributienetbeheerder:

1.

Endogene kosten

De endogene kosten zijn de voor het net- en databeheer redelijke en noodzakelijke kosten die de distributienetbeheerder kan beïnvloeden en waarmee rekening gehouden wordt ter bepaling van het inkomstenplafond gebaseerd op de maatstafregulering. Deze kosten maken dus onderdeel uit van het toegelaten inkomen dat door de VNR wordt vastgesteld.

2.

Exogene kosten

Kosten waarbij de distributienetbeheerder geen invloed heeft op de hoogte ervan, noemen we exogene kosten. Ze liggen buiten zijn controle en kunnen niet gedrukt worden door efficiëntieverbeteringen. Deze kosten zijn integraal voor rekening van de distributienetgebruikers en maken aldus onderdeel uit van het toegelaten inkomen dat door de VNR wordt vastgesteld.

3.

Overige kosten

Naast de endogene en exogene kosten zijn er ook overige kosten die niet expliciet onder een van beide categorieën vallen. Deze worden afzonderlijk beoordeeld door de VNR en kunnen onder specifieke voorwaarden worden opgenomen in het toegelaten inkomen.

Wat zijn de gevolgen voor de uitbetaling van de retributiebedragen?

Door de herclassificatie van de retributie als endogene kost en de daaruit voortvloeiende plafonnering van de inkomsten, kunnen de retributiebedragen niet volledig worden uitbetaald. Dit betekent dat slechts een deel van de oorspronkelijk berekende bedragen effectief kan worden toegekend aan de betrokken partijen.

Bij de bepaling van de retributiebedragen is het retributiereglement toegepast, waarna de bedragen pro rata zijn verlaagd naar het bedrag dat de distributienetbeheerder in het distributietarief heeft kunnen opnemen.

Vermelding van basisbedragen en indexaties in het reglement

Net zoals voorheen werden in het retributiereglement de basisbedragen van de retributie vermeld.

Overeenkomstig het algemeen kader dat werd gecreëerd door de raad van bestuur en overeenkomstig artikel 2 van het retributiereglement werden deze basisbedragen geïndexeerd naar analogie met de door de VNR goedgekeurde niet-periodieke tarieven, zoals jaarlijks gepubliceerd in augustus.

In de berekening van de retributie 2026-2027-2028 zijn deze basisbedragen met een gecumuleerde index van 1,4273 geïndexeerd.

De verplichte plafonnering van de retributiebedragen werd toegepast op de volledige berekening, inclusief indexatie. Hierdoor is de indexatie niet meer of slechts beperkt zichtbaar in het eindresultaat.

Gelet op het feit dat de stad/gemeente en de burgers voortdurend geconfronteerd worden met de plaatsing van en/of onderhoud aan verschillende nutsvoorzieningen op gemeentelijk grondgebied;

Gelet op het feit dat deze nutsvoorzieningen werkzaamheden vergen langs de gemeentelijke wegen en aldus een impact hebben op het openbaar domein;

Gelet op de goedkeuring door de stad/gemeente van de Code voor Infrastructuur- en Nutswerken langs gemeentewegen die tot doel heeft een snelle en vlotte uitvoering van de werken te bevorderen, teneinde de hinder en de duur van de werken tot een minimum te herleiden;

Gelet op het feit dat deze Code werd opgemaakt door een overlegplatform bestaande uit een delegatie van nutsbedrijven en een delegatie van de gemeenten; 

Gelet op het feit dat er op het vlak van het onderhoud en de herstellingen ook geregeld dringende werken moeten worden uitgevoerd die verband houden met de continuïteit van de dienstverlening en dat er daarnaast een aantal werken zijn zoals aansluitingswerken, herstellingen en andere kleine onderhoudswerken die omzeggens constant een impact hebben op het openbaar domein;

Gelet op de actualisatie van de code naar aanleiding van meer aandacht voor minder hinder, meer oog voor het totaal concept en het gebruik van nieuwe e-instrumenten GIPOD, KLIP...;

Gelet op het Decreet Lokaal Bestuur;